ÖLÇÜ (VEZİN):Divan şiirinde ahengi oluşturan vezne aruz vezni denir.Aruz hecelerin sayısını değil uzunluk ve kısalık özelliğini esas alır.Bu esasa göre edebiyatta pek çok kalıp oluşturulmuştur.Vezinli bir sözün ölçüsünü bulmak için mısralar hecelere bölünerek ayrılır.Önce veznin durakları ve bölümleri (tef ‘ile) ortaya çıkar.Aruz vezniyle yazılan şiirlerde vezin bulmak için yapılan bu işleme TAKTİ denir.Takti yapılırken kelimeler ortadan bölünebilir.Şiirin yanlışsız okunması veznin doğru bulunmasına yani takti’in sağlıklı yapılmasına bağlıdır.Ancak yinede her şiirde asıl olan manadır.           

MİSAL:1

On    lar   ki   /  ve    rir      lâf     i    /  le  dün  yâ  ya  / ni  zâ   mât

__     __    .   /    .     ___    ___    .   /   .     __   __   .  /  .     __   __

Bin   tür  lü  /    te    sey    yüb   bu  /  lu  nur  hâ  ne  / le  rin    de

___   __   .   /     .     ___    ___     .  /   .    __    __   .  /   .   __    __

mef    û   lü  /   me    fâ       î       lü /  me  fâ     î    lü / fe   û     lûn              kalıbından oluşuyor.

MSAL:2      ulama    

Gar      bı         nâ        fâ  / kı    nı       sar       mış   /  sa         çe        lik         zırh / lı      du   var

___        .          ___     ___ /   .       .        ___        ___ /   .             .          ___       ___  /  .         .     ___

Ben      i       mi    mân     / do     lu      göğ       süm /    gi         bi         ser       had  / dim         var

___      .       ___   ___    /   .            .        ___    ___ /     .             .            ___      ___ /    ___     ___          

MİSAL:3

Dün      ya        yı /    ha     râb        et       ti /   o           mes      tâ         ne        / ba    kış     lar

___      ___       .  /       .      ____     ___      . /    .    ___     ___    .          /  .     ___    ___

O       çeş        m /sü      süş       ler      o /   ga    zâ     lâ   ne       /  ba    kış     lar

___    ___       . / .          ___       ___    . /    .      ___   ___   .       /   .      ___   ___

mef    û          lü/me       fâ          î        lü/   me   fâ        î      lü     /   fe     û      lûn