TASAVVUF VE EDEBİYAT

Tasavvuf İslam dünyasında sosyal hayatla geniş ölçüde birleşerek inanmış halk kitleleri arasında büyük alaka ve heyecan uyandıran bir iman,irfan,fikir ve aşk hadisesidir.Tasavvuf bir İslam mistisizmidir.Bu sistem yalnız Allah’ın birliği esasını değil”yalnız Allah’ın varlığı inancını”ifade eder. Ondan başka hakiki bir varlık olmadığına inanılır.

Dış ibadetlerden başka Allah’a gönül yoluyla yaklaşmak isteyen bunun heyecanını duyan Müslümanlar Kur’an-ı Kerim ve Hadislerden aldıkları ilhamla kendi iç olgunluklarını sürdürmüşlerdir. İslam’da Tasavvuf Allah’ı bilmektir buna”Marifetullah”denir.Esasen bilgilerin en üstünü Allah bilgisidir. Bütün bilgiler,sezgiler,düşünceler bizi ona götürmek,bize tek ve mutlak bilgi olan Allah’ı öğretmek içindir

İslam tarihinde bir taraftan klasik dini ilimleri öğreten medreseler çoğalırken bir taraftan da geniş tefekkür ve heyecan sistemlerini geniş halk kitlelerine yaymak ve insanlara Allah’a varma yolunu göstermek amacıyla çok sayıda tekkeler kurulmuştur.

 èTASAVVUF EDEBİYATI

Her türlü fikir ve heyecan coşkunluğunu kendine mevzu edinen edebiyat tasavvuf inanışı içinde bir ifade vasıtası olmuştur.Bir çok büyük Sufi coşkun duygularını şiirle söylemişler;manevi aşk duygularıyla ve ondan ayrı olmanın ıstırabıyla dolu şiirleri asırlarca derin bir musiki gibi dillerde dolaşmıştır.

Tasavvuf cereyanı bilhassa İslam i Türk ve İran edebiyatlarında çok zengin ve devamlı bir tasavvuf edebiyatı meydana getirmiştir.Bu edebiyat ilahi aşkı terennüm ederken birçok özel terimler, mecazlar,semboller kullanma yolunu seçmiştir.Tasavvuf gibi her yerde ve herkese söylenmesi doğru olmayan bir konuyu böyle terim ve mecazlara başvurmadan söylemek mümkün değildir.Bu sebeple İran ve Türk edebiyatlarında Tasavvufi konuları anlatmak için bir tasavvuf sözlüğü ortaya çıkmıştır.