ATATÜRKÇÜLÜK

Atatürkçülüğün Tanımı ve Önemi

Atatürkçülük, Türk Dil Kurumu sözlüğünde, "Atatürk'ün düşünce ve uygulamalarından kaynaklanan; Türk Devleti'nin bağımsızlık ve bütünlüğünü, milli egemenliği, kişi özgürlüğünü, çağdaş olmayı amaçlayan; akla, bilime ve gerçeğe dayanan, evrensel ağırlıklı, geleceğe yönelik, birbiri ile uyumlu amaçlar, uygulamalar ve ilkeler bütünü ve bu ilkelere bağlılık" şeklinde tanımlanmaktadır. Diğer bir tanımda ise Atatürkçülük, Türk Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasından sonra kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin ideolojik anlamda üzerine bina edildiği cumhuriyetçilik, halkçılık, devletçilik, devrimcilik, laiklik ve milliyetçilik ilkelerinin temel çerçevesini oluşturduğu siyasi doktrin. İttihat ve Terakki geleneği içinde yetişen, 19. yüzyıl pozitivizmi ile batılılaşma paradigmasından yoğun şekilde etkilenmiş olan Mustafa Kemal, Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasının ardından Osmanlının enkazı üzerinde kurulan yeni Türk devleti için gerekli olan siyasi ideolojik bütünlüğü sağlamada en etkin yolun, sınıflar üstü bir ideoloji ihdas etmek Olduğu görüşündedir. Bu çerçevede yeni devletin gelişip güçlenmesi, bütünlüğünün korunması vb. kaygılarla, yukarıda belirtilen ilkelere çoğu kez nev'i şahsına münhasır anlamlar yüklemek suretiyle, tüm iktidar yetkilerini elinde bulunduran Atatürk'ün ortaya koyduğu görüşler daha sonraları taraftarlarınca Atatürkçülük yada Kemalizm olarak tanımlanmıştır.

Tam bağımsız bir Türkiye'nin akla ve bilime dayalı olarak çağdaş medeniyetlerle mücadelesini amaçlayan bir ideoloji olmayıp bir dünya görüşü olan, bireyciliğin-devletçiliğin ve tek kişinin yönetiminin yüceltilmesine karşı olup bunun yerine birleştirici ve kaynaştırıcı değerleri yüceltip, geliştiren kendi içinde bütünlük ve tutarlılık sağlamış olan eğitime ve öğretime önem veren, Türk milletinin zeka ve karakterine güvenen, özgürlüklere, barışa önem veren, pek çok şeyi dengelemeye çalışan Atatürkçülüğü; eylem ve devrimleriyle buraya sığdırmak olanaklı değildir.

Bu yüzden; "milli egemenlik", "milli bağımsızlık", "millik birlik-beraberlik ve ülke üstünlüğü", "yurtta sulh, cihanda sulh", "bilimsellik ve akılcılık", "çağdaşlaşma ve batılılaşma" ve "insan ve insanlık sevgisi" gibi ilkeler Atatürkçülüğü besleyen temel ilkelerdir.

Atatürk İlkeleri

1.            Cumhuriyetçilik

Egemenliğin bir kişi veya zümreye değil, millete ait olduğu, vatandaş ve devlet arası ilişkilerin en iyi şekilde düzenlendiği, halkın seçtiği yöneticiler aracılığıyla kendi kendini yönettiği ve demokratik-laik-sosyal hukuk devleti olma gibi zorunlulukların olduğu; devlet şeklidir.

2.            Milliyetçilik

Türk milletini; sevme, yüceltme ve onun refahı için her şeyi yapma, vatanın bölünmezliğini, bağımsızlığını- milletin egemenliğini- birliğini-bütünlüğünü esas alma, toplumumuzu din-mezhep,ırk-sınıf kavgalarından uzak tutma, herhangi bir millet düşmanlığına dayanmama ve Türk milletine bağlı bütün unsurlara akılcı, ilenci, barışçıl bir şekilde sahip çıkma; ilkesidir.

3.            Halkçılık

Cumhuriyetçilik ve milliyetçiliğin doğal bir sonucu olan halkçılık, demokrasinin temelini oluşturur. Egemenliğin, seçimler aracılığıyla halkın seçtiği mecliste, yani halkın kendisinde olmasıdır. Halkçılık, bahsettiğimiz üzere halkın egemenliğine dayalı olmakla beraber, bütün vatandaşların kanun önünde eşit olmasını ve ayrıcalıklı sınıflar olmadığını ifade eder.

4.            Laiklik

Laiklik, diğer bütün ilkelerin temelini oluşturur. Din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmasını sağlayan, devlet yönetiminde dini kuralları değil, bilimsel esasların ve toplumun yapısının göz önüne alınmasını Öngören, bütün yurttaşlara din, vicdan ve ibadet özgürlüğü tanıyan, kesinlikle ve kesinlikle din düşmanlığı yada dinsizlik olmayan, ilkeyi ifade eder.

5.            Devletçilik

Bu ilke ekonomiyle ilgilidir. Demokrasi esasına dayalı olan, gerektiğinde özel sektörün çalışabilmesi için gereken koşulları sağlayan, toplum yararını da göz önüne alarak, ulusun genel ve ortak çıkarlarına ait hizmetlerinin devletçe yapılmasını öngören ve temel amaçlarından biri devletin birlik ve beraberliğini sağlamak olan ilkedir.

6.            İnkılapçılık

Diğer bütün ilkelerle bir şekilde ilişki içindedir. Türk Milleti'nin çağa uymayan kurumlarını yıkıp yerine çağa uygun olan, iyiye, doğruya ve faydalıya yönelik kurumların konmasıdır. Buradaki amaç, Türk milletini çağdaş medeniyetler seviyesine ulaştırabilmek ve eski düzene dönüşü engellemektedir.

Sosyal Bilgiler Öğretmeni İbrahim Başak (Kervanci63)